รู้จัก Data Visualization ผ่านเครื่องมือ Tableau

ในโลกยุคใหม่ที่ข้อมูลมีอยู่รอบตัว การทำความเข้าใจข้อมูลอย่างรวดเร็วและชัดเจนจึงกลายเป็นทักษะสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นรายงานธุรกิจ ตัวเลขยอดขาย หรือข้อมูลสถิติต่าง ๆ การแสดงข้อมูลในรูปแบบภาพช่วยให้เรามองเห็นแนวโน้ม ความสัมพันธ์ และสาระสำคัญได้ง่ายขึ้น โดยไม่ต้องจ้องตัวเลขยาวเหยียด บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักแนวคิดพื้นฐานของ การแสดงข้อมูลด้วยภาพ (Data Visualization) ตั้งแต่ประโยชน์ ข้อควรระวัง ไปจนถึงรูปแบบต่าง ๆ ผ่านเครื่องมืออย่าง Tableau เพื่อให้คุณเข้าใจและเริ่มต้นใช้ภาพในการสื่อสารข้อมูลได้อย่างมั่นใจ

การแสดงข้อมูลด้วยภาพคืออะไร? (What is data visualization?)

การแสดงข้อมูลด้วยภาพคือการนำเสนอข้อมูลและสารสนเทศในรูปแบบของกราฟิก โดยใช้ องค์ประกอบที่เป็นภาพ (visual elements) เช่น แผนภูมิ กราฟ และแผนที่ เครื่องมือเหล่านี้ช่วยให้เราสามารถเข้าใจแนวโน้ม ค่าผิดปกติ และรูปแบบต่าง ๆ ในข้อมูลได้อย่างง่ายดาย นอกจากนี้ยังเป็นวิธีที่ดีเยี่ยมในการนำเสนอข้อมูลให้กับผู้ที่ไม่ใช่สายเทคนิค โดยไม่ทำให้เกิดความสับสน

ในยุคของ  Big Data เครื่องมือและเทคโนโลยีสำหรับการแสดงข้อมูลด้วยภาพมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการวิเคราะห์ข้อมูลจำนวนมหาศาลและการตัดสินใจที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล (data-driven decisions)

ข้อดีและข้อเสียของ data visualization

แม้การแสดงข้อมูลในรูปแบบกราฟิกจะดูเหมือนไม่มีข้อเสียเลย แต่หากใช้รูปแบบไม่เหมาะสม อาจทำให้ข้อมูลถูกตีความผิดพลาดหรือบิดเบือนได้ ดังนั้นเมื่อตัดสินใจ สร้างการแสดงข้อมูลด้วยภาพ (create a data visualization) ควรพิจารณาทั้งข้อดีและข้อเสียอย่างรอบคอบ

ข้อดี

ดวงตาของเราจะถูก ดึงดูดด้วยสีและรูปแบบ (drawn to colors and patterns) เราสามารถแยกสีแดงออกจากน้ำเงิน และแยกรูปสี่เหลี่ยมออกจากวงกลมได้อย่างรวดเร็ว วัฒนธรรมของเราเป็นวัฒนธรรมภาพ ตั้งแต่งานศิลปะ โฆษณา ไปจนถึงทีวีและภาพยนตร์ การแสดงข้อมูลด้วยภาพจึงเป็นอีกหนึ่งรูปแบบศิลปะที่ช่วยดึงดูดความสนใจและทำให้เราโฟกัสกับสารที่ต้องการสื่อ

เมื่อเราเห็นแผนภูมิ เราสามารถ มองเห็นแนวโน้มและค่าผิดปกติได้อย่างรวดเร็ว (quickly see trends and outliers) และสามารถทำความเข้าใจกับข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว ถือเป็นการเล่าเรื่องที่มีจุดมุ่งหมาย หากคุณเคยจ้องมองตารางข้อมูลขนาดใหญ่แล้วมองไม่เห็นแนวโน้ม คุณจะรู้ทันทีว่าการแสดงผลด้วยภาพนั้นมีประสิทธิภาพเพียงใด

ข้อดีเพิ่มเติม:

• แบ่งปันข้อมูลได้ง่าย
• สำรวจโอกาสได้แบบอินเทอร์แอคทีฟ
• มองเห็นรูปแบบและความสัมพันธ์ของข้อมูลได้

ข้อเสีย

แม้จะมีข้อดีหลายประการ แต่ข้อเสียบางอย่างก็อาจมองไม่เห็นในทันที เช่น หากมีข้อมูลจำนวนมากเกินไป อาจทำให้เกิดความเข้าใจผิดได้ง่าย หรือบางครั้งรูปแบบการแสดงภาพอาจออกแบบมาไม่ดี ทำให้เกิดความลำเอียงหรือสับสน

ข้อเสียเพิ่มเติม:

• ข้อมูลที่ลำเอียงหรือไม่แม่นยำ
• ความสัมพันธ์ในข้อมูลไม่จำเป็นต้องหมายถึงเหตุและผลเสมอไป
• สารหลักของข้อมูลอาจหลงทางเมื่อแปลเป็นภาพ

ทำไมการแสดงข้อมูลด้วยภาพจึงสำคัญ

ความสำคัญของการแสดงข้อมูลด้วยภาพนั้นเรียบง่าย: มันช่วยให้ผู้คน มองเห็น โต้ตอบ และเข้าใจข้อมูลได้ดียิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลที่เรียบง่ายหรือซับซ้อน การเลือกวิธีแสดงผลที่เหมาะสมสามารถช่วยให้ทุกคนเข้าใจตรงกันได้ ไม่ว่าแต่ละคนจะมีความเชี่ยวชาญมากน้อยเพียงใด

แทบทุกอุตสาหกรรมสามารถได้รับประโยชน์จากการทำให้ข้อมูลเข้าใจง่ายขึ้น ตั้งแต่สาขา STEM หน่วยงานรัฐ การเงิน การตลาด ประวัติศาสตร์ สินค้าอุปโภคบริโภค การศึกษา กีฬา ฯลฯ

แม้เราจะพูดถึงการแสดงข้อมูลด้วยภาพด้วยความหลงใหล (ก็มันคือเว็บไซต์ของ Tableau!) แต่ก็มี การประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง (real-life applications) ที่ชัดเจน และเพราะการแสดงผลด้วยภาพเป็นสิ่งที่แพร่หลาย จึงเป็นหนึ่งใน ทักษะวิชาชีพที่สำคัญ (professional skills) ที่ควรพัฒนา การสื่อสารด้วยภาพได้ดีไม่ว่าในแดชบอร์ดหรือสไลด์จะช่วยให้คุณใช้ข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น แนวคิดของนักวิทยาศาสตร์ข้อมูลพลเมืองกำลังเติบโต ทักษะกำลังเปลี่ยนไปเพื่อรองรับโลกที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล

ในขณะที่การศึกษาดั้งเดิมมักแยกการเล่าเรื่องอย่างสร้างสรรค์ออกจากการวิเคราะห์ทางเทคนิค โลกการทำงานสมัยใหม่กลับให้คุณค่ากับผู้ที่สามารถข้ามไปมาระหว่างทั้งสองได้ และ การแสดงข้อมูลด้วยภาพก็คือการผสมผสานระหว่างการวิเคราะห์กับการเล่าเรื่องด้วยภาพ  

การแสดงข้อมูลกับ Big Data

เมื่อยุคของ   Big Data  กำลัง เร่งเข้าสู่จุดสูงสุด (kicks into high gear) การแสดงผลด้วยภาพจึงกลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้เราเข้าใจข้อมูลจำนวนมหาศาลในแต่ละวัน การแสดงผลช่วยเล่าเรื่องด้วยการจัดเรียงข้อมูลให้ง่ายต่อการเข้าใจ โดยเน้นแนวโน้มและค่าที่ผิดปกติ การแสดงผลที่ดี (good visualization) จะเล่าเรื่องโดยตัดสิ่งรบกวนออกจากข้อมูลและเน้นเฉพาะสิ่งที่มีประโยชน์

แต่การสร้างภาพไม่ใช่แค่การทำให้กราฟสวยขึ้น หรือเพิ่ม “อินโฟ” ให้กับอินโฟกราฟิกเท่านั้น การแสดงผลที่มีประสิทธิภาพต้องสมดุลระหว่างรูปแบบกับเนื้อหา บางกราฟอาจเรียบเกินไปจนไม่มีใครสนใจ หรืออาจทรงพลังมากในทางตรงกันข้าม ขณะเดียวกัน การออกแบบที่สวยงามที่สุดอาจล้มเหลวในการสื่อสารสาระสำคัญ ดังนั้น ข้อมูลกับภาพต้องทำงานร่วมกัน และมีศิลปะในการผสาน การวิเคราะห์ที่ยอดเยี่ยมเข้ากับการเล่าเรื่องที่ทรงพลัง (great storytelling) เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ Big Data ได้ที่ Learn more about big data

สร้างภาพข้อมูลที่สวยงามจากข้อมูล

Try Tableau for free

ตัวอย่างของการแสดงข้อมูลด้วยภาพ (Examples of data visualization)

วิธีที่ดีที่สุดในการเข้าใจการแสดงผลข้อมูลคือ “ดูมันด้วยตาตัวเอง” ด้วยแกลเลอรี่ออนไลน์มากมายและข้อมูลที่เปิดเผยสู่สาธารณะ ทำให้หลายคนไม่รู้จะเริ่มจากตรงไหน แกลเลอรี่ สาธารณะของ Tableau (public gallery) แสดงตัวอย่างภาพที่สร้างขึ้นด้วย Tableau Public ซึ่งเป็นเครื่องมือฟรี โดยมีแดชบอร์ดธุรกิจพื้นฐานเป็นแม่แบบให้ใช้งาน และ Viz of the Day จะรวบรวมผลงานยอดเยี่ยมจากชุมชน (Viz of the Day collects some of the best community creations)

เรายังรวบรวม 10 ตัวอย่างที่ดีที่สุดของการแสดงข้อมูลด้วยภาพตลอดกาล (10 of the best examples of data visualization) ซึ่งรวมถึงแผนที่การพิชิตทางประวัติศาสตร์ การวิเคราะห์บทภาพยนตร์ การเปิดเผยสาเหตุการเสียชีวิตที่ซ่อนอยู่ และอีกมากมาย

ประเภทต่าง ๆ ของการแสดงข้อมูลด้วยภาพ (Different types of visualizations)

เมื่อคุณนึกถึงการแสดงข้อมูลด้วยภาพ ภาพแรกที่ผุดขึ้นมาในหัวอาจเป็นกราฟแท่งหรือกราฟวงกลม ซึ่งแม้จะเป็นรูปแบบพื้นฐานและใช้บ่อย แต่ กราฟเรียบง่ายก็เป็นเพียงยอดภูเขาน้ำแข็งเท่านั้น (Simple graphs are only the tip of the iceberg) การเลือกประเภทของการแสดงผลที่เหมาะสมกับข้อมูลเป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะมีวิธีการนำเสนออีกมากมายที่ช่วยให้เข้าใจข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพและน่าสนใจ

ประเภททั่วไปของการแสดงผล (General Types of Visualizations)

• แผนภูมิ (Chart): ข้อมูลที่แสดงในรูปแบบตารางหรือกราฟิก โดยมีแกนสองแกน ใช้แสดงเป็นกราฟ แผนภาพ หรือแผนที่
• ตาราง (Table): แสดงตัวเลขในรูปแบบแถวและคอลัมน์
• กราฟ (Graph): แสดงจุด เส้น โค้ง หรือพื้นที่ เพื่อเปรียบเทียบตัวแปรต่าง ๆ โดยทั่วไปจะมีสองแกนตัดกัน
• แผนที่ภูมิสารสนเทศ (Geospatial): แสดงข้อมูลบนแผนที่ โดยใช้สีและรูปร่างเพื่อแสดงความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลและสถานที่ (visual elements)
• อินโฟกราฟิก (Infographic): ผสมผสานภาพและข้อความเพื่อแสดงข้อมูล โดยมักใช้แผนภูมิหรือแผนภาพ
• แดชบอร์ด (Dashboards): รวมการแสดงผลหลายแบบไว้ในหน้าเดียว เพื่อวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ตัวอย่างที่เฉพาะเจาะจงมากขึ้น (More specific examples)

• แผนที่พื้นที่ (Area Map): แสดงค่าต่าง ๆ บนแผนที่ภูมิภาค เช่น ประเทศ จังหวัด หรืออำเภอ
• แผนภูมิแท่ง (Bar Chart): แสดงค่าตัวเลขโดยความยาวของแท่งแทนค่าของแต่ละตัวแปร
• กล่องและเส้นหนวด (Box-and-whisker Plots): แสดงค่าช่วงต่าง ๆ โดยมี “กล่อง” แสดงช่วงหลัก และ “หนวด” แสดงค่าผิดปกติ
• กราฟกระสุน (Bullet Graph): ใช้แท่งแสดงความก้าวหน้าหรือผลลัพธ์เทียบกับเป้าหมาย
• แผนภูมิแกนต์ (Gantt Chart): ใช้ในงานบริหารโครงการ แสดงไทม์ไลน์และงานต่าง ๆ
• แผนที่ความร้อน (Heat Map): แสดงค่าข้อมูลในรูปแบบสีแตกต่างกัน ซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นอุณหภูมิเสมอไป
• ตารางไฮไลต์ (Highlight Table): ตารางที่ใช้สีเพื่อจัดกลุ่มข้อมูลคล้ายกันให้อ่านง่ายขึ้น
• ฮิสโตแกรม (Histogram): กราฟแท่งที่แบ่งค่าต่อเนื่องออกเป็นช่วง เพื่อดูการกระจายของข้อมูล
• กราฟวงกลม (Pie Chart): แสดงข้อมูลในรูปแบบวงกลม โดยแบ่งออกเป็นส่วน ๆ ตามเปอร์เซ็นต์
• แผนภูมิ Treemap: แสดงค่าต่าง ๆ ในรูปแบบสี่เหลี่ยมที่ซ้อนกันเป็นกลุ่ม

เครื่องมือและซอฟต์แวร์สำหรับการแสดงข้อมูล (Visualization tools and software)

เครื่องมือมากมายสำหรับ การแสดงผลและการวิเคราะห์ข้อมูล (data visualization and data analysis) ตั้งแต่แบบง่ายไปจนถึงซับซ้อน และจากที่ใช้งานง่ายไปจนถึงใช้งานยาก ไม่ใช่ทุกเครื่องมือจะเหมาะกับทุกคนที่อยากเรียนรู้ หรือสามารถนำไปใช้ในระดับองค์กรได้

หากคุณอยากรู้จักตัวเลือกเพิ่มเติม สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่   หรือดูการวิเคราะห์จากภายนอกเช่น การวิเคราะห์ของบุคคลที่สาม (third-party analysis) อย่าง Gartner Magic Quadrant สิ่งสำคัญคือ “ทฤษฎีและทักษะในการแสดงข้อมูลที่ดีนั้นมีค่ามากกว่าตัวเครื่องมือ” ควรเรียนรู้จากแนวทางปฏิบัติที่ดีและสำรวจรูปแบบของตนเองในการทำภาพหรือแดชบอร์ด เพราะการแสดงข้อมูลจะยังคงสำคัญในอนาคต ดังนั้นควรวางรากฐานด้านการวิเคราะห์ การเล่าเรื่อง และการทดลอง ที่สามารถนำไปใช้ได้ไม่ว่าจะใช้เครื่องมืออะไร

สรุป

การแสดงข้อมูลด้วยภาพ (Data Visualization) เป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้เราเข้าใจข้อมูลได้ชัดเจนและรวดเร็วขึ้น โดยเฉพาะในยุคที่ข้อมูลมีปริมาณมหาศาล การแปลงตัวเลขและข้อมูลที่ซับซ้อนให้อยู่ในรูปแบบภาพ เช่น กราฟ แผนภูมิ หรือแผนที่ ช่วยให้เรามองเห็นแนวโน้ม ความสัมพันธ์ และความผิดปกติได้อย่างง่ายดาย แม้ไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญด้านเทคนิค

บทความนี้สำรวจประโยชน์ ข้อควรระวัง ประเภทของ Data Visualization เครื่องมือยอดนิยมอย่าง Tableau และแนวทางการออกแบบภาพข้อมูลที่มีประสิทธิภาพ เพื่อให้ผู้อ่านสามารถเริ่มต้นหรือพัฒนาทักษะการนำเสนอข้อมูลด้วยภาพได้อย่างมั่นใจและสร้างสรรค์

แนะนำหลักสูตร

Tableau for Beginners
Microsoft Power BI for Beginners
Microsoft 365 for End User Training
Microsoft SharePoint Online For Front-End
Microsoft Power Apps (Canvas App) Workshop
Microsoft Power Automate (Cloud)
Microsoft Copilot Studio (Former Power Virtual Agent)

สนใจสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม

Tel: 021198405

Line: @M365th

Email: Sales@m365.co.th